پیغام مدیر :
با سلام خدمت شما بازديدكننده گرامي ، خوش آمدید به سایت من . لطفا براي هرچه بهتر شدن مطالب اين وب سایت ، ما را از نظرات و پيشنهادات خود آگاه سازيد و به ما را در بهتر شدن كيفيت مطالب ياري کنید.
تبلیغات
.



فصل زمستان
نوشته شده در چهار شنبه 2 بهمن 1392
بازدید : 3263
نویسنده : فرشید

فصل زمستان در روستای کلاته بالا

باور های محلی

فصل زمستان در فرهنگ مردم مردم روستای کلاته بالا شامل دو برادر و یک خواهر است .اسم برادر بزرگ تر چله کلو یا همان چله بزرگ است چله بزرگ از اول دی ماه شروع می شود و تا دهم بهمن ماه ادامه می یابد که مدت آن چهل روز است از آنجایی که چله کلو برادر بزرگ است و سرد و گرم روزگار را چشیده و بقولی با تجربه است . در مدت این 40روز ، اختلاف دما ی زیادی نداریم و به ندرت هوا از منهای 3درجه سرد تر می شود .همچنین اگر باران یا برف ببارد هم مقدار آن زیاد نیست . نام برادر کوچک تر ، چله خورد یا همان چله کوچک است که از یازدهم بهمن شروع می شود و تا پایان بهمن ماه به مدت 20روز ادامه دارد . باور مردم براین است که چله خورد گفته است که هر چه برادر بزرگ من نکرد من انجام می دهم یعنی امکان بارش برف و باران(البته بیشتر برف) در مدت این 20روز خیلی زیاد است و اگر برف ببارد به اصطلاح محلی برف آن سنگین است (زیاد برف می بارد) و همچنین در چله کوچک اختلاف دما به حداکثر خود می رسد بیشتر مردم هوای بسیار سردی را در چله خورد تجربه کردند و بیاد دارند.درچله خورد می گویند گرگ ها پر زور هستند ، یعنی بیشترین حمله ها را به گله گوسفندان انجام می دهند . اسم خواهر آنها مه نوروز یا همان ماه نوروز نام دارد شامل اسفند ماه می باشد عموما خواهران نسبت به برادران بسیار مهربان تر هستند و در اینجا هم ماه نوروز از لج و لجبازی برادران خود خسته شده و می خواهد سرما را از بین ببرد به باور مردم در ماه نوروز زمین نفس می کشد و چنانچه برف ببارد هر چقدر مقدار آن باشد بعد از یک تا دو روز برف آب می شود و هوا زیاد سرد نمی شود شاید در مدت یک ماه ، یک بار هوا به صفر درجه برسد .

مردم و زمستان

فصل زمستان در روستای کلاته بالا به فصل بیکاری معروف است منظور از بیکاری نه اینکه اصلا کاری ندارند بلکه در مقایسه با فصول دیگر ، در این فصل کار کمتری است . در گذشته نه چندان دور ، مردها ی روستا کارهایی مثل : دوک ریشتن ، جوررو بافتن ، دستکش بافتن ،ریسمان بافتن و چنانچه  در فصل زمستان باران کافی می بارید ، از پانزدهم اسفند ماه به بعد ،  نوعی گندم به نام گندم کمریKamori (گندم بهاره)می کاشتند و زنان روستا هم :  تون بافی (نوعی پارچه که از آن البسه تهیه می کردند) جاجیم بافی ،پلاس بافی(نوعی گلیم) قالی بافی و همچنین گوسفندان را جیره می دادند(به علت کمبود علف در زمستان در پایان هر روز مقداری جو یا علوفه به گوسفندان می دهند) البته ماه نوروز فصل زاد و ولد گوسفندان است به همین خاطر کار مردم  روستا زیاد می شود .

 


:: موضوعات مرتبط: گوناگون , فصل زمستان , ,
:: برچسب‌ها: فصل زمستان , چله کلو , چله خورد , ماه نوروز , نام ماه های زمستان , باور های محلی ,



غریب شمار و کولی ها
نوشته شده در شنبه 11 آبان 1392
بازدید : 2471
نویسنده : فرشید

 غریب شمار و کولی ها

کولی ها در را روستای کلاته بالا

غریب شمار چه کسانی هستند؟

در فرهنگ لغت روستای کلاته بالا غریب شمار یا همان استادرکارها به صنعت گران دوره گرد گفته می شود که خدمات بسیار شایانی را برای مردم روستا انجام داده اند.

این صنعتگران در سال معمولا" در 2  موقع از سال، یکی اوایل مهر ماه و دومین مرحله در اسفند ماه به روستای مان مسافرت میکردند و تعداد خانوارهایی آنها حداقل 2 خانواده و حداکثر 10 خانوار بوده است چناچه تعداد خانوار  آنها کم بود در محله ای از روستا بنام پیزه راه باغو یا نزدیک حوض انبار که در هر دو مکان یک مسافر خانه بود اتراق می کردند. وچنانچه تعداد آنها زیاد بود در محله  سبزوار و پی  ده در سیاه چادرهایی که برپا می نمودند زندگی می کردند این صنعت گران تعداد زیادی الاغ و قاطر داشتند تا بتوانند وسایل خود را از یک روستا به روستا ی دیگر ببرند .

از مهمترین افراد این گروها می توان به مرحوم استاد قاسم و پسرش که الان فکر کنم در قاین نزدیک شایک اسکان دارند نام برد.

آنچه بنده حقیر از استاد قاسم و پسرش بیاد دارم اینکه آنها صنعتگران بسیار ماهری بودند که با حداقل وسایل حداکثر کار ممکن راانجام دادند .

وسایلی که آنها داشتند بیش از یک سندان،پتک ، انبرو یک فن که به آن دم میگفتند بیشتر نبود ولی ابزاری را که می ساختند بیش از ده ها وسیله بود که نیاز مردم روستایی کلاته بالا را جهت انجام کشاورزی و دامداری مهیا می نمود .

 آنها معمولا" 2 تا 5 روز در روستا سکونت داشتند   

زنان و دختران آنها از مردم روستا غذا میگرفتند که معمولا " نان بود وجهت احشام خود هم از مردم علوفه و جو شلغم وچغندر در خواست میکردند در مقابل آن به آنها انواع سوزن جهت خیاطی و دوزندگی و سوزنی بنام جوال دوز که کاربرد بسیار زیاد داشت و همچنین وسیله به نام علف تراش و چاقویی دم دستی بنام چک چکی می دادند این را بندانید که آنها هیچ گونه چشم داشتی از مردم روستا نداشتند ومعامله کالا در مقابل کالا انجام میدادند .

و مردان آنها که به جرات می توان آنها را صنعت گران زبر دست نامید  وسایل ذیل را تولید می کردند.

الف) مسگری :

1 تعمییر انواع ظروف مسی

2 قلع دادن ظروف کهنه مسی

ب ) آهنگری :

1 ساخت چاقوی بسیار زیبا با دو تیغه که یکی از تیغ هایی آن از سوهانهای کهنه که فولادی بسیار سخت و شکنده بود و تیغه دیگر آن فولادی نرم تر، که کار اره دستی را انجام می داد و دسته این چاقو بسیار زیبا از شاخ آهو تهیه می شد و قیمت آن در سال 1352 مبلغی حدود20 تومان بود

2 دو کارد

دو کارد قیچی پشم چینی گوسفندان در روستای کلاته بالا

دوکارد یک نوع قیچی بود که پشم گوسفندان را با آن می چیدند

3- چک چکی

چاقو ارزان قیمت بود با تیغه آهنی

4 ساخت چهار شاخ تبر کلنگ علف تراش _تبر و......... که جهت کشاورزی استفاده می شود .

5 ساخت دو الک بنام چقلchaghel  و قربلGharbel (قربال) که در برداشت گندم  استفاده  می شد.

چقل .قربال در روستای کلاته بالا

6 ساخت وسیله بنام دستوک که در قالی بافی و پلاس بافی (نوعی گلیم) و کلا" در نساجی مورد نیاز بود.

دستوک جهت قالی بافی وگلیم بافی

7 ساخت وسیله بنام چک Chakk که در برداشت گندم موردنیاز بود

چک نوعی ابزار کشاورزی در روستای کلاته بالا

8 در دباغی پوست مهارت بسیار بالایی داشتند که از پوست دباغی شده جهت ساخت چک، قربل وچقل و روجن استفاده می شود

9 درست کردن پرما که نوعی دلر بود و با آن چوب را سوراخ می کردند .

10- درست کردن وسایلی که در ریسندگی مورد نیاز بود مثل دوک و قسمتهایی از چرخ ریسندگی

11 و ده ها نوع  وسیله دیگر که نیاز مردم روستا را بر آورده می نمود مثل ریگ دادن آهن آساک ، ساخت تیشه وغیره

 

کولی ها

زابلی ها در روستای کلاته بالا

کولی ها شبیه غریب شمارها به روستا می آیند ویک  شبانه روز را در روستا در چادر هایی که بر پا می نمایند ، زندگی می کنند ولی  مردان آنها هیچ هنری ندارد شاید الاغی را بفروشند و یا بخرند وزنها وبچه های آنها  از مردم روستا ،تکدی می کنند و چه بسا برای مردم مزاحمت زیادی ایجاد میکنند یکی از مغازه دارها میگفت بچه ها آنها هر چه دم دست داشتم ، از من دزدیدند .

بدرستی علت مسافرت آنها مشخص نیست چون در مدت سکونت آنها در روستا هیچ کاری انجام نمی دهند فقط یک شب در روستا استراحت می کرده و روز بعد به روستایی دیگر می روند.

کولی ها هم از نظر نوع زندگی شبیه همان استاد کارها بودند ولی میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا آسمان ست

مطلب اختصاصی از وبلاگ روستای کلاته بالا 

توجه : هر گونه انتشار وکپی با ذکر منبع بلامانع است

 

 


:: موضوعات مرتبط: گوناگون , غریب شمار , ,
:: برچسب‌ها: کولی ها , غریب شمار , صنعت گران ذوره گرد , روستای کلاته بالا , شهرک قدس قاین , عکس های زیبا , عکس های قدیمی , ابزار نساجی , فرهنگ لغت روستایی ,



تنور
نوشته شده در شنبه 5 مرداد 1392
بازدید : 5032
نویسنده : فرشید

تنور

تنور وپخت نان محلی

 

تنور در روستای کلاته بالا استوانه ای است گلی که معمولاً از آن برای پخت نان استفاده می شود .در تمامی حیاط های روستای کلاته بالا وهمچنین شهرک قدس یک تنور که در اتاقی  بنام مدبخ (مطبخ) قرار دارد وجود دارد
موارد استفاده از تنور
همانطور که اشاره شد از تنور بیشتر برای پخت نان استفاده می شود ولی بعد از اینکه پخت نان تمام شد بعضی مواقع بخصوص در زمستان مقداری چغندر را در زیر آتش تنور می گذاشتند تا برای صبحانه آماده گردد به به اصطلاح ملی به آن چغندر خلی kholiمی گویند همچنین برای درست کردن آبگوشت از ظرف های مسی درب دار(قلفghalef) استفاده می شود در ضمن نوعی نان محلی بنام کماچ قلفی komach ghalefiهم می پزند که در مطلب نان های محلی به آن اشاره خواهد شد .
پخت نان محلی
 
 
طریقه ساخت تنور
برای ساخت تنور نوعی  خاک رس  که چسبندگی زیادی دارد را با  آب مخلوط می کنند و مدت حداقل 24 ساعت می بایست از مخطوط آن بگذرد تا به قول محلی گل برسد یعنی حسابی خیس بخورد .آن وقت گل را ورز می دهند ودر موقع ورز دادن به آن موی بُز اضافه می کنند تا در موقعیکه تنور را درست کردند لایه گل آن ترک نخورد آنقدر گل رس را ورز میدهند که گل سفت شود و به دست نچسبد  
گل را صورت نوار هایی به ضخامت 3 الی 4  سانتیمتر وبه عرض 20سانتیمتر وطول 60سانتمتر الی 1متر پهن می کنند  است. سپس لبه های نوار گلی را با چاقو برش داده و نوارها را در روی زمین به صورت دایره و از ضخامت روی هم قرار میدهند. این کار توسط استادان تنور ساز انجام میگیرد وقسمت پایین و وسط تنور قطر آن دو برار دهانه تنور می باشد.
 
استاد تنور ساز وقتی  نوارهای گلی را روی  یکدیگر قرار میدهد با دست خیس مقطع نوار زیری را خیس میکند تا نوار رویی روی آن محکم بچسبد.
وقتی  تنور کامل شد صبر میکردند تا تنور کاملا خشک گردد وبعد آن را به محل نصب آن که مدبخmodbakh(مطبخ) نامیده میشود میبردند ودر حاشیه بیرونی تنور مقداری سنگریزه به ضخامت 20سانتیمتر تا لبه تنور میریختند وبا گل رس همراه با ساقه گندم لبه های دهانه تنور را گرد میکردند همچنین قسمت دهانه تنور ،قسمت جلوی تنور لبه آن پایین تر بود تا نانوا راحتتر بتواند نان بپزد .در حاشیه پایینی تنور سوراخی بنام  دمه damehکه کار هواکش را انجام میداد، ایجاد میکردند.
 
تنور
در این موقع در داخل تنور آتش روشن میکنند واین زمان را به مدت 24ساعت ادامه میدهند تا گل رس بپزد .بعد تنور را با چربی حیوانی چرب میکنند تا دوام آن زیاد گردد وموقع پخت نان از دیواره تنور گل به نان نچسبد .
از وسایل تنور میتوان به اتسوز ،کارد تنور،تخته آرد،پتک وسخت سوز نام برد

نان جو (جوین)

مطلب اختصاصی از وبلاگ روستای کلاته بالا
توجه:هر گونه انتشار وکپی با ذکر منبع بلامانع است
 

:: موضوعات مرتبط: کلاته بالا , گوناگون , تنور , ,
:: برچسب‌ها: تنور , روستای کلاته بالا , غذاهای محلی , طریقه ساخت تنور ,



بازدید : 68188
نویسنده : فرشید

 در روستای کلاته بالا روشهای زیادی برای تعیین جنسیت جنین است که به چند مورد آن در این مطلب اشاره می نمایم امیدوارم مورد توجه قرار بگیرد

در گذشته که از فناوریهای پزشکی مثل سونوگرافی خبری نبود اعضای خانواده وحتی فامیل بعد از دعا به درگاه خداوند متعال جهت سلامتی بچه، علاقه بسیاری به دانستن جنسیت بچه قبل از تولد داشتند که
این مسئله توسط دایه که نقش پزشک و ماما را داشت مشخص میگردید .
علاوه بر دایه ،به روش ذیل پسر یا دختر بودن جنین معلوم میشد.
اگر کسی گوسفندی داشت و می خواست آن را ذبح کند یکی از فامیل های زن حامله به خانه آن شخص میرفت وبه او می گفت که سر گوسفند را برای فلانی بشکافید
روش شکافتن سر گوسفند :
بعد از ذبح گوسفند به نیت زن حامله مطابق شکل زیر فک پایین را از قسمت بالای سر جدا می کردند
 
تعیین جنسیت جنین بدون سونوگرافی
 
واگر در قسمت استخوانهای فک پایین که به قسمت بالای سر گوسفند وصل میشود 2رشته گوشت وصل بود جنین دختر است
 
تعیین جنسیت جنین بدون سونوگرافی
 
ولی اگر آن رشته های گوشت نبود یا خیلی کوتاه بود ،نوزاد آینده پسر است
 
تعیین جنسیت جنین بدون سونوگرافی
 
در عکس فوق به نیت بچه ای که سر گوسفند را شکافتن آن بچه پسر است
 
دومین روش اینکه اگر جنین پسر باشد صورت زن حامله زیبا میشود وگر دختر باشد در صورت خال های قهوه ای پدیدار میگردد(کک ومک میشود)
 
سومین روش بدین صورت است که اگر جنین پسر باشد در قسمت تحتانی شک مادر است (به اصطلاح محلی بچه توی لگن مادر است)ولی اگر دختر باشد در قسمت فوقانی شکم (اصطلاح محلی بچه هه سر دل مادر است)
 وچند روش دیگر که از نوع لگد زدن وشکل شکم مشخص میگردد
 

:: موضوعات مرتبط: گوناگون , تعیین جنسیت جنین بدون سونوگرافی +عکس , ,
:: برچسب‌ها: تعیین جنسیت جنین بدون سونوگرافی , جنین پسر در سونوگرافی , عکس , تشخیص جنسیت بدون سونوگرافی , سونوگرافی , تعیین جنسیت جنین , جنین دختر در سونوگرافی , سونوگرافی , تعیین جنسیت قبل از سونوگرافی ,



صفحه قبل 1 صفحه بعد